Bitcoin được tạo ra vào năm 2009 dựa trên một nguyên tắc cơ bản: Sẽ thế nào nếu có một loại tiền kỹ thuật số ngang hàng mà không bị kiểm soát bởi chính phủ hay ngân hàng?
Được sáng lập bởi nhà sáng lập ẩn danh Satoshi Nakamoto, loại tiền điện tử đầu tiên ra đời sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp cao và nhiều ngân hàng không còn khả năng thanh toán trên khắp thế giới.
Nakamoto đã trình bày tầm nhìn của mình cho bitcoin trong tài liệu trắng nổi tiếng của mình, có tiêu đề “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Trong đó, ông đã chi tiết hóa kế hoạch cho một hệ thống thanh toán thay thế cho các cá nhân. Nhưng thay vì dựa vào các tổ chức trung gian như ngân hàng hay chính phủ, các giao dịch được thực hiện hoàn toàn bởi các thuật toán toán học được gọi là bằng chứng mật mã.
Kể từ khi chuỗi khối bitcoin hoạt động vào ngày 3 tháng 1 năm 2009, nó đã phát triển từ không có giá trị thành một trong những loại tài sản quan trọng nhất trong lịch sử, với sự ra đời của nó đã thúc đẩy hàng nghìn chuỗi khối mới và hàng trăm nghìn loại tiền điện tử mới.
Nói một cách đơn giản, bitcoin là một loại tiền tệ bản địa của internet mà không có bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào có thể kiểm soát. Ở dạng tinh khiết nhất, bitcoin hoạt động như một phương tiện trao đổi giá trị giữa các bên bất kể vị trí địa lý.
Nhưng nó cũng có thể hoạt động như những thứ khác, như một khoản đầu tư, “vàng kỹ thuật số” hay một biện pháp chống lạm phát trong các loại tiền tệ địa phương.
Là một loại tiền tệ, bitcoin được xác định bởi một số đặc điểm cơ bản:
Hầu hết các loại tiền tệ chúng ta quen thuộc ngày nay, như đô la Mỹ hay euro, đều là tiền tệ do chính phủ phát hành—còn được gọi là “tiền pháp định” vì chúng là các tờ tiền không có giá trị tự thân, chỉ có giá trị trao đổi vì chính phủ quy định và công dân phải tuân thủ.
Bitcoin, ngược lại, được phát hành bởi một mạng lưới máy tính phi tập trung, và do đó, không bị giới hạn bởi những hạn chế tùy ý do chính phủ hoặc ngân hàng áp đặt. Việc chi tiêu, nắm giữ hoặc chuyển bitcoin có thể được thực hiện mà không cần trung gian (như ngân hàng hay bộ xử lý thanh toán), và bất kỳ ai cũng có thể chuyển bao nhiêu bitcoin tùy ý cho bất kỳ ai trên thế giới.
Bitcoin không chỉ có vốn hóa thị trường hơn 1 nghìn tỷ đô la. Dưới đây là vài lý do tại sao bitcoin đại diện cho một loại tiền mới:
Bitcoin đề cao quyền riêng tư
Sử dụng ngân hàng hay bộ xử lý thanh toán thường đòi hỏi chia sẻ thông tin cá nhân không cần thiết để hoàn tất giao dịch. Với bitcoin, không cần bảng sao kê ngân hàng, địa chỉ email hay thông tin định danh để gửi hoặc nhận bitcoin.